Onderwerp kiezen
Wanneer je een onderwerp kiest voor een empirisch onderzoek, dan is het verstandig om naast interesse en nieuwsgierigheid voor het onderwerp, na te denken over de haalbaarheid en onderzoekbaarheid. Een onderzoek is haalbaar als je binnen je gegeven tijdsbudget je onderzoeksvragen kunt beantwoorden. Bijvoorbeeld, een onderzoek naar de ervaringen van migranten in een land in Azië is interessant, maar zo goed als onhaalbaar binnen het tijdsbestek van een cursus van 10 weken. Een onderzoek is onderzoekbaar als de doel- en vraagstelling te beantwoorden zijn door middel van het onderzoek. Zijn de onderzoeksvragen niet te specifiek of juist te breed? Kun je de onderzoeksvragen meetbaar en waarneembaar maken via een onderzoeksmethode? Vraag jezelf ook af of je genoeg weet over de te gebruiken methode; het kan veel tijd kosten om je daarin te verdiepen en te bekwamen.
Er zijn verschillende manieren waarop je een onderwerp kunt kiezen. Je eigen verwondering over iets wat je om je heen ziet kan een goed begin zijn, net zoals een actueel onderwerp dat veel in het nieuws is, of misschien raak je geïnspireerd door een college. Daarnaast zijn er ook de volgende inspiratiebronnen om op zoek te gaan naar een onderwerp:
- De suggesties die onderzoekers in wetenschappelijke artikelen doen voor vervolgonderzoek;
- De theoretische debatten en concepten waar onderzoekers op aanhaken in wetenschappelijke artikelen;
- Geografie – het vakblad van het KNAG met actuele onderwerpen uit de sociale en fysische geografie;
- IKC RO-nieuwsbrief – een gratis dagelijkse digitale nieuwsbrief op het gebied van ruimtelijke ordening;
- Ruimtevolk – geografische/ planologische blogs over actuele onderwerpen.
Vaak is een onderwerp interessant vanwege een achterliggende controverse. Dit noemen onderzoekers ook wel de ‘puzzel’. Is er iets in het onderwerp dat je verbaasd of verward? Zit er een contradictie of bepaalde spanning rondom jouw gekozen onderwerpt?
De huidige wereld wordt nog steeds grotendeels gekenmerkt door mondiale waardeketen en productienetwerken, maar de-globalisering en nationalisme nemen ook toe. Tegelijkertijd streven veel belanghebbenden naar het bevorderen van ‘duurzame en eerlijke’ handelspraktijken, maar lopen ze het risico op greenwashing en aanhoudend extractivisme. Verder, hoe strookt het uitbreiden van datacenters en hun energie-intensieve activiteiten met doelstellingen op het gebied van landgebruik en duurzaamheid? Of hoe kunnen steden de noodzaak om het autogebruik te verminderen verenigen met de realiteit dat sommige bevolkingsgroepen afhankelijk zijn van de auto, met name in moeilijk bereikbare gebieden?
Een controverse kan de basis vormen voor je doel- en vraagstelling. Om tot een goede doel- en vraagstelling op te stellen is het grondig verkennen van de literatuur via een literatuurstudie essentieel. Wees niet bang dat jouw onderwerp niet vernieuwend is. Waar het op aan komt, is een concrete invalshoek die goed is ingebed in de bredere maatschappelijke en wetenschappelijke debatten. Een nieuwe casus of een bepaald aspect van een breder debat kan ook vernieuwend zijn.
Klik hier voor de kennisclip over het verkennen en afbakenen van een onderwerp.